شرکت بازرگانی پویش فراسو کیمیا

نام تجاری: SODIUM BICARBONATE

فرمول شیمیایی: NaHCO3

بی‌کربنات سدیم یکی از نمک‌های سدیم در ترکیب با کربنیک اسید است که تنها یک هیدروژن اسیدی این ترکیب با سدیم جایگزین شده ‌است. این ترکیب، بی‌بو و بی‌طعم است که کمی خاصیت بازی دارد و به‌صورت پودر سپید یا بلورین دیده می‌شود. بی‌کربنات جاذب رطوبت و بوگیر است این ترکیب که عامه مردم آن را «جوش شیرین» می‌نامند، برای متخلخل کردن خمیر نان استفاده می‌شود و نیز برای کم کردن اسید معده و درمان سوزش آن به کار می‌رود.

کاربرد بی‌کربنات سدیم در صنایع غذایی

بیشترین استفاده از بی‌کربنات سدیم در فراوری انواع بکینگ پودر است. مقدار اضافی از خمیر جوش شیرین به‌طور مؤثر در پاک کردن و ساییدن سطوح مؤثر است. استفاده از این ماده در ترکیب خمیر دندان به رفع تدریجی لکه‌های دندان و سفید شدن آن‌ها کمک می‌کند. در صنایع غذایی، تولید نوشابه‌های گازدار به‌عنوان منبع CO2، صنایع پاک‌کننده‌های خانگی و در کپسول‌های خاموش‌کننده آتش به‌کار می‌رود. باز دارنده در مواد منفجره است. در صنعت نساجی برای عمل آوردن نخ‌های پشمی و ابریشمی استفاده می‌شود. همچنین می‌تواند در صورتی که ایجاد حساسیت نکند، به‌عنوان پاک‌کننده و ساینده ملایم برای زیبایی پوست به‌کار رود. ضمن آنکه جوش شیرین به‌عنوان یک مکمل خوراکی در جیره غذایی دام و طیور می‌تواند در جهت جلوگیری از اختلالات متابولیکی و تغذیه‌ای به‌کار برده شود.

از آنجا که جوش شیرین به‌شدت خاصیت ضد اسیدی دارد در بسیاری از مواد غذایی به‌عنوان یک آنتی‌اکسیدان قوی کاربرد دارد. به‌عنوان مثال مزه تند نوشابه‌ها را گرفته و آن‌ها را خوش‌طعم‌تر می‌کند. مصرف این ماده به‌عنوان مخمر در تولید نان، باعث می‌شود عمل تخمیر زودتر صورت بگیرد. رنگ نان سفیدتر شود و در غایت ماندگاری نان تا چند روز افزایش یابد.

جوش شیرین قلیایی ناچیزی دارد و به‌عنوان یک آنتی‌اسید برای کم کردن اسید معده و درمان سوزش آن به‌کار می‌رود. بی‌کربنات سدیم، جاذب رطوبت و بوگیر خوبی نیز هست. از جعبه‌های حاوی این ترکیب می‌توان در یخچال برای جذب بو استفاده کرد. این ماده به‌طور طبیعی از چشمه‌های آب معدنی و به‌صورت مصنوعی با عبور گاز CO2 از داخل محلول جوشان کربنات سدیم خالص یا محلول هیدروکسید سدیم به‌دست می‌آید. در این فرایند، کلرید سدیم با آمونیاک و دی اکسید کربن وارد واکنش می‌شود و بی‌کربنات سدیم به‌صورت رسوب ته‌نشین می‌شود که رسوب را بعد از صاف کردن و خشک کردن بر اثر حرارت به کربنات سدیم تبدیل می‌کنند.